حمام مهدی قلی بیک در مشهد
Mehdi qoli bik Bathroom
حمام مهدی قلی بیک در مشهد
Mehdi qoli bik Bathroom
View Larger Map
در پيوند هاي زیر، آلبوم هايي كاملي از جاذبه هاي گردشگري ايران ، خراسان مشهد و مکان های دیگری را خواهيد ديد
هنگامی که مطالب مربوط به هر بخشی را کلیک نمودید ، به هر علت اگر برخی از عکس ها دیده نشدند ، شما نخست روی پیوند
و سپس پیوند
و سپس پیوند
کلیک نمایید. در سایتی که باز می شود شما عکس ها را با امکانات بسیار فوق العاده ای خواهید دید از جمله روی هر عکس که کلیک نمایید در اندازه ی بزرگتر باز شده و نقشه ی دقیق محل عکس برداری، همراه با جی پی اس ، موقعیت دقیق آن محل به نمایش در می آید. شما هر گاه قصد بازدید از آنجا را داشته باشید دیگر هرگز مانند نگارنده، که برای اولین بار به آنجا ها می رفتم و قبلاً چنین راهنمایی هایی را در جایی ندیده بودم ،راه را گم نمی کنید و سرگردان نمی شوید.این قسمت ها در حال تکمیل شدن است و هر روز به تعداد عکس ها و کیفیت آنها افزوده می گردد. هیچ دستگاه دولتی تا کنون توفیق انجام چنین کاری با این وسعت و دقت را نداشته است.
در آلبوم های زیر نیز می توانید با امکانت متفاوت دیگری عکس ها را ملاحظه نمایید
در آلبوم های زیر نیز می توانید با امکانت متفاوت دیگری عکس ها را ملاحظه نمایید
و سپس روی پیوند های
کلیک نمایید. وارد وبگاه دیگری از نگارنده خواهید شد ، حال روی هر بخش که مورد نظر شماست کلیک نمایید ، تمام عکس ها ی آن قسمت را خواهید دید.
گر در آن وبگاه روی عنوان
slide show
کلیک نمایید عکس ها را به صورت پویانمایی زیبایی مشاهده خواهید فرمود. پیشنهاد می کنم نخست مطالب و عکس های این وبلاگ را ببینید سپس هر جا لازم بود که عکس های آن متن ها را دوباره کاملتر ببینید به بخش آلبوم عکس ها بروید.
حمام مهدی قلی بیک
یکی از بناهای بسیار زیبای تاریخی در مشهد همین حمام مهدی قلی بیک است. توصیه می کنکم با دقت و حوصله بیشتر به دیدن آن بروید . نقاشی ها و ساخت و معمماری زیبای آن بسیار خاطره انگیز هست. من اولین بار با دوست هنرمندم، لوسی که یکی از عکاسان معروف خارجی است که حدود هشتاد کشور را عکاسی کرده و آن روزها میهمان من بود به آنجا رفتم. دوربین من لنز واید مناسبی نداشت لذا او در گرفتن این عکس ها به من کمک کرد بنا بر این لازم است که در اینجا از او تشکر کنم.ما عکاس ها وقتی با هم بیرون می رویم در گرفتن عکس ها به هم کمک می کنیم. عکسی که این دوست هنر مند به عنوان معرفی خودش در برخی از سایت هایش گذاشته عکسی است که من از او برداشتم.این عکس را در رباط شرف از ایشان گرفتم.
این بنای تاریخی به عنوان یکی از بزرگترین حمام های ایرانی در بازار بزرگ مشهد در کنار مقبره امیر غیاث الدین ملک شاه قرار دارد اما امروزه مسیر دسترسی به این مکان ارزشمند از طریق خیابان اندرزگو 13 ممکن می باشد بنای مزبور به اهتمام(مهدی قلی بیک جانی قربانی) امیر آخورباشی شاه عباس صفوی در اوایل سده یازده قمری بنیان گردیده است. این بنا که بیشتر به حمام شاه شهرت داشته ، مجموعه ای از فضاهای متعدد و متفاوت مشتمل بر پلکان ورودی،سربینه،بینه،گرمخانه و... است. بزرگترین و زیباترین بخش این مکان بینه آن است که در طرح و نقشه ای مربع با هشت ستون سنگی و پوشش مدور آراسته به نگارگری در سیزده لایه است .حمام مزبور در سال 1385 ش به موزه مردم شناسی آستان قدس تغییر کاربری داد.
نگاهي به بناهاي تاريخي مشهد
حمام مهدي قلي بيك / معروف به حمام شاه:
اين حمام در بازار بزرگ، جنب مسجد شاه واقع شده و امروز نيز مورد استفاده است. حمام مذکور داراي سر بنيه باهشت ستون سنگي و پوشش گچ و سقف گنبدي است. ستون‌هاي دو به دو به فاصله 5/1 متر از يکديگر واقع شده و پايه‌هاي سقف گنبدي را تشکيل مي‌دهد، اين حمام از صورت اوليه خود تغيير يافته و بارها تعمير شده است و فعلاً قسمتي از آن به صورت نمرات خصوصي درآمده است، به طور کلي اين حمام يکي از بناهاي جالب توجه زمان صفويه است.
Mehdi qoli bik Bathroom
Bathrooms Mehdi Qoli glance
One of the beautiful historic buildings in Mashhad is the same one-bath Mehdi Gholi. Knkm recommended more carefully bored to view it. Painting and construction and Mmmary very beautiful memory is controversial. My first time with an artist friend, Lucy, one of the famous international photographers, which some eighty countries, and photography was my guest in those days went. I had a good angle camera lens, so taking these photos, he helped me so it is necessary to thank him here. Our photographers go out when the getting the photos together to help. Photographic art that I introduce themselves to obtain some of his site that I put his picture Brdashtm. This picture he took of honor in Rabat.
This monument as one of the largest Iranian bath in the mausoleum in Mashhad Market Amir Shah is Ghiyathoddin property but now valuable access route to this location through Andrzgv 13th Street building may be mentioned are the efforts (Mehdi Qoli away Johnny victim) Amir Shah Abbas Safavi Khvrbashy eleven deaths in the early century has been founded. This the most famous king had a bath, a collection of several different spaces, including the entrance ramp, Srbynh, Bynh, stove and ... Is. The largest and most beautiful part is that this place Bynh designs and a map with eight square pillars of stone and covered in round thirteen layers Arasteh is a painting. Bath No. 1385 mentioned in the museum of Astan Qods Info to change.
Look at monuments Mashhad
Prev M. Beik bath / shower, known as King:
Bath in this large market, located next to the Shah Mosque, and today is also used. Bath head above Bahsht vigor and cover stone columns and plaster ceiling is a dome. Distance of two columns of two 5 / 1 m from each other and the levels comprises dome ceiling, the bathroom of your changes, primary repair has been repeatedly currently part of the scores have been private, general Bath one of the interesting buildings is the Safavid time.
این قسمت به نقل از روزنامه ایران
حمام پر رمزو راز دوران صفوي
ديدار ازحمام مهدي قلي بيك مشهد
بناهاي تاريخي يادگاري از هنر پيشينيان و گذشتگان ما است، يادگاري از آداب، رسوم و سنن مختلف كه برگرفته از فرهنگ و هنر اصيل ايراني است. بنابراين نگهداري و سامان بخشي آن، تاريخ هنر و فرهنگ كشورمان را بيش از پيش نمايان مي سازد. در اين راستا، موزه ها فرصت مناسبي را براي شناخت و آشنايي با ميراث گذشتگان فراهم مي آورند و فرصتي مناسب براي آنان كه طالب زيبايي اند و هنر.
موزه مردم شناسي آستان قدس رضوي كه با احياي يك اثر قديمي و هنرمندان جان تازه اي به آن بخشيده و در اين مكان تاريخي شكل گرفته، جايگاهي است از تجلي هنر و هنرمند. اين موزه در كنار مقبره امير ملكشاه (معروف به مسجد شاه يا هفتاد و دو تن) در ضلع غربي حرم مطهر امام رضا(ع) واقع است. كالبد قديمي بنا گرمابه اي بوده است كه در سال 1207 هجري قمري توسط مهدي قلي بيك، ميرآخور شاه عباس صفوي وقف آستان قدس رضوي شده است.
بناي حمام مهدي قلي بيك با گذشت زمان، همچنين دخالت هاي غيراصولي همچون افزودن يك قسمت زنانه به قسمت هاي قديمي در سال 1350 دچار دگرگوني شد و چهره اصلي خود را از دست داد. اين بنا از حدود سال 1369 به تدريج به صورت متروكه درآمد تا اين كه در تاريخ 5 ارديبهشت ماه سال 1376، به شماره 1374 در فهرست بناهاي تاريخي كشور ثبت شد و سرانجام در سال 1378 به دستور توليت آستان قدس رضوي عمليات بازسازي آن آغاز شد. وارد حمام كه مي شويم، محوطه ورودي حمام به وسيله يك پله به هشتي كوچكي وصل مي شود. با عبور از پنج پله به سربينه (رختكن) مي رسيم كه زيباترين بخش حمام است. در اين فضا هشت ستون سنگي به صورت هشت و نيم هشت زير پوشش گنبدي قرار دارد. پله غرفه مخصوص عامه و يك شاه نشين ويژه طبقه اشراف جهت پوشيدن و قرار دادن لباس ديده مي شود.
چشم نواز سربينه نقاشي ها و كاشي هاي رنگي است. قديمي ترين لايه نقاشي آن مربوط به دوران صفوي و جديدترين لايه متعلق به دوره قاجار است. از اين نقاشي ها مي توان به داستان هاي شاهنامه، افسانه هاي قديمي و موضوعاتي درباره زندگي اجتماعي مردم اشاره داشت. بعد از رختكن فضايي به نام هشتي يا مياندر كه ارتباط دهنده دو فضاي سربينه و گرمخانه است، مشاهده مي شود. بعد از هشتي به فضاي گرمخانه مي رسيم. مكاني مربع شكل داراي چهار ستون در وسط كه پوشش گنبدي شكل سقف، مشتمل بر نورگيرها بر روي اين ستون ها قرار دارد. در اطراف گرمخانه، مهم ترين غرفه و در سمت غربي آن خزينه حمام قرار دارد.
پشت فضاي گرمخانه تون يا آتشخانه است كه سوخت حمام (هيزم) در اين قسمت قرار مي گرفته و دود ناشي از آن به وسيله انشعاباتي كه از تون شروع و تا سربينه ادامه مي يابد به بيرون منتقل مي شده است.
آب حمام در ابتدا از يك قنات و بعدها از چاه موجود در سربينه تامين مي شده و از طريق شبكه آبرساني، شامل تنبوشه ها و حوضچه ها تصفيه و به خزينه مي رسيده و در ديگ هاي مسي كف خزينه گرم و به طور منظم به قسمت هاي مختلف حمام هدايت مي شده است. اما اين مكان تاريخي و ارزشمند براي تبديل به موزه مردم شناسي مراحل احيا، مرمت و بازسازي بسياري را طي كرد، مراحلي جهت احيا و زنده ساختن هنر گذشتگان. اين بناي تاريخي كه از آن با نام «حمام شاه»، «حمام 72 تن» و «حمام رضوي» ياد مي شود، سال هاي سال تنها ويرانه اي بوده انباشته از خاك و زباله كه بعد از به ثبت رسيدن در فهرست آثار ملي و تاريخي كشور مرمت و بازسازي آن در دستور كار قرار گرفت. بنابراين مي بايست براي حفظ بخش هاي باقيمانده تلاش كرد تا از ويراني صد درصد آن جلوگيري به عمل آيد.
كار مرمت از ستون ها كه ركن اصلي حفظ بنا بود آغاز شد. ستون ها پايه هاي اصلي بنا بودند و اگر ياري نمي كردند بخش هاي باقيمانده بنا فرومي ريخت.
ستون ها عمدتاً ريخته و شكسته بودند. پس در ابتدا ستون ها با قالب گيري و بتن ريزي در محل خود استحكام يافت و بازسازي شد. ورودي اصلي مجموعه يعني سر حمام نيز از قسمت هايي بود كه مي بايست مرمت مي شد. در جريان مرمت سر حمام تعدادي دوش كه در گوشه آن ديده مي شد تخريب و ديوارهايي كه معلوم بود بعدها به حمام اضافه شده اند نيز برداشته شد.
بعد از خرابي ديوارها، سازه بزرگي نمايان شد، سازه اي مكعبي شكل در كف بنا كه بسيار سوال برانگيز بود. خزينه حمام در محل ديگري قرار داشت. پس اين سازه نمي توانست خزينه باشد. از طرفي بخشي از اين سازه در زيرخاك قرار داشت و ادامه سازه زير كوچه اي بود كه بازار را به مسجد 72 تن و حمام شاه وصل مي كرد. ادامه بازسازي موجب مي شد سقف بنا كه كف كوچه ها و مغازه ها بود فرو ريزد. به ناچار كار براي مدتي متوقف مي شود. بعد از پيگيري هاي لازم و با تامين اعتبار مغازه هاي بالاي حمام خريداري مي شود، با خريد مغازه ها كار خاكبرداري اين بار از روي حمام آغاز مي شود.
با خاكبرداري كامل و با بررسي هاي دقيق مشخص شد اين سازه يك استخر بوده كه در فصل هاي گرم سال پذيراي مشتاقان آب تني بوده است.
در روزگار قديم حمام ها به شكل هاي مختلفي ساخته مي شدند. برخي از حمام ها داراي دوبخش مردانه و زنانه بوده اند با ساختمان ها و ورودي هاي مجزا اما متداول ترين شكل حمام ها به دوبخش نيمه وقت تقسيم مي شده اند كه نيمي از روز زنانه و نيمي ديگر مردانه بوده است. در اين حمام ها هرگاه در اصلي هشتي باز بود يعني حمام مردانه است و هرگاه در هشتي بسته و در پهلويي باز مي بود، يعني حمام زنانه است كه حمام شاه نيز از همين قسم حمام ها بوده است. اما از مختصات ديگر حمام هاي قديمي، وجود طبقات مختلف متعلق به افراد مختلف در داخل حمام بوده است.
بدين شكل كه افراد از طبقات گوناگون اجتماع در قسمت هاي مختلفي از حمام مي نشسته اند. به طور مثال كارگران هيچ گاه در طبقات صاحبكارها يا بازاريان نمي نشستند. بر همين اساس حمام هاي قديم ايراني چهار جايگاه يا «صفه» داشته اند كه اين صفه ها معمولاً در اطراف محوطه اصلي حمام و گرداگرد حوض قرار مي گرفته است اما در جريان خاكبرداري از حمام تنها سه صفه از چهار صفه احتمالي پيدا شد و بر مبناي اين نظريه (كه حمام هاي قديمي داراي چهار صفه هستند) به نظر مي رسيد كه حمام شاه نيز بايد داراي چهار صفه باشد كه شايد در گوشه اي از بنا زير خاك مدفون شده است. بررسي ها دوباره آغاز مي شود. با بازنگري پلان هاي تهيه شده احتمال وجود صفه چهارم در ضلع غربي بنا و محل اتصال به كوچه مخابرات وجود داشت اما اين قسمت نيز درست در زير بازار قرار گرفته بود و با خاكبرداري از زير احتمال ريزش سقف و به تبع آن قسمتي از بازار را صد درصد مي كرد.
بنابراين دوباره با تامين اعتبار مغازه هاي اين قسمت نيز خريداري و خاكبرداري از روي بنا آغاز شد. ادامه كار صفه چهارم و بخشي از رختكن يا سربينه حمام نيز آشكار مي شود و قسمت ديگري از بنا شكل مي گيرد.
بعد از آن نوبت گرمخانه يا قسمت اصلي حمام مي رسد، گرمخانه اي با سقف گچي كه بر روي آن نقاشي هاي بسيار زيبا نقش بسته اند. اما اين لايه گچ در بعضي نقاط ريزش كرده و در اثر اين ريزش لايه هاي ديگري از گچ مشاهده مي شود. با بررسي هاي بيشتر مشخص مي شود زير اين لايه گچ 23 لايه ديگر وجود دارد. در ادامه مرمت اين حمام حوض هاي سنگي، پيه سوزهاي قديمي و... بازسازي مي شود اما اين بازسازي و مرمت نزديك به هفت سال طول مي كشد تا در پايان از بنايي مخروبه در گوشه اي پرت شاهكار عصر صفوي دوباره متولد مي شود، شاهكاري قديمي در قالبي جديد.
اكنون اين بناي زيبا و تاريخي گوشه هايي ديگر از تاريخ اين سرزمين كهن را در درون خود به نمايش گذاشته است.
با ورود به اين مكان تاريخي مي توان يادگاران گذشته را ديد و صداي پاي گذشتگان را شنيد، اينجا تنها نيستي، چرا كه هر ديوار و هر نقش با تو حرف مي زند، مي تواني چشم هايت را ببندي و هزاران هزار آدمي را ببيني كه در گذر زمان آمده اند و رفته اند اما يادشان و نگاهشان هنوز زنده است و هنوز مي توان هرم نفس هاشان را از پس هر ستون احساس كرد.
من اولین بار با دوست هنرمندم، لوسی که یکی از عکاسان معروف خارجی است که حدود هشتاد کشور را عکاسی کرده و آن روزها میهمان من بود به آنجا رفتم. دوربین من لنز واید مناسبی نداشت لذا او در گرفتن این عکس ها به من کمک کرد بنا بر این لازم است که در اینجا از او تشکر کنم.ما عکاس ها وقتی با هم بیرون می رویم در گرفتن عکس ها به هم کمک می کنیم. عکسی که این دوست هنر مند به عنوان معرفی خودش در برخی از سایت هایش گذاشته عکسی است که من از او برداشتم.این عکس را در رباط شرف از ایشان گرفتم.و در اینجا آن عکس به عنوان تشکر از زحمتی که متقبل شدند ، ارائه شده است.
Posts
